Müzik nedir? Ses ve anahtar tanımı.

MÜZİK

Müzik kulağımıza hoş gelen, duygularımızı ifade etmemizi sağlayan bir araçtır.

Müziği oluşturan en küçük yapıya ses denir. Nota dediğimiz kavram ise en küçük ses parçasıdır.

Doğada titreşen her şey ses çıkartır. Aslında nota dediğimiz sesler, doğadaki seslerin insana yansımasıdır.

SES

Ses kavramında bizim için önemli olan 3 öğe varır. Duyduğumuz her sesin yüksekliği, gürlüğü ve tını değeri vardır. Bunlar:

Sesin ince (tiz) veya kalın (pes) olmasına sesin yüksekliği, 

Sesin hafif veya kuvvetli olmasına sesin gürlüğü; 

Seslerin birbirinden farklı oluşuna tını/ses rengini oluşturmaktadır.

ANAHTAR / AÇKI (Enstrüman ve İnsan Sesine Göre)

Müzikte birbirinden farklı anahtarlar kullanılır. Anahtar sistemi kullandığımız enstrümana ve insan ses rengine göre farklılıklar gösterir.

Sol anahtarı ince sesleri; Do anahtarı orta sesleri; Fa anahtarı kalın sesleri ifade etmek için kullanılır.

    Sol anahtarı: Keman, Bağlama,Gitar, Büyük Flüt, Küçük Flüt, Obua, İngiliz Kornosu, Klarnet, Trompet, Ksilofon, Glockenspiel, Çan, Saksafon.

          Do anahtarı: Soprano, Mezzo Soprano, Alto, Tenor, Viyola.

    Fa anahtarı: Bariton, Bas, Fagot, Kontro Fagot, Korno, Tenor Trombon, Bas Trombon, Tuba, Timpani, Viyolonsel, Kontrbas.

       Sol ve Fa anahtarı birleşik (Akolat ile): Piyano, Arp, Celesta, Bas Klarnet.

 

SOL ANAHTARI

             

            FA ANAHTARI

DO ANAHTARI

Sol, Fa ve Do anahtarlarındaki DO notalarının ses yükseklikleri birbirlerine eşittir.

Türk Müziği isteminde Sol anahtarı kullanılarak parçalar icra edilir.

Çocuk Zeka Oyunları 1

Merhaba, bu bölümde benim çocuklar için hazırladığım "Zeka Küpü" adlı kitabımdan seçtiğim zeka oyunlarını bulacaksınız:

001 - AKLIMDAKİ SAYIYI BUL OYUNU

Kazanımlar: Görsel zekamızı sayısal belleğimizi kullanarak geliştirmek, sayılar arasındaki küçük ve büyük kavramını anlamak, tahmin yapabilme yeteneğimizi geliştirmek. Kurallarımız:     Oyunumuz 2 ve daha fazla oyuncu ile oynanır.     Önce bir sayı aralığı belirlenir. Örneğin 1 ile 100 arası veya 50 ile 100 arası gibi.     Sonra oyunculardan biri aklından belirlenen aralık içinde kalmak şartı ile bir sayı tutar. Aklımda tuttuğu sayıyı kesinlikle söylemez.      Diğer oyuncu tutulan sayıyı bulmak için tahminler yapmaya başlar. Aklında sayıyı tutan kişi tahminlere göre arkadaşını “Söylediğin sayıdan büyük.” veya “Söylediğin sayıdan küçük.” diyerek yönlendirir.      Tahminler yapan oyuncu sayıyı bulduğu zaman soru sorma sırası değiştirilir. Örnek Oyun: Önce sayı aralığı belirlenir. Örneğin 1 ile 20 arası gibi. Ebe aklından 12 sayısını tutsun. Tahmin etmeye çalışan oyuncu ebeye sorar “16 mı?” Ebe “16’dan küçük.” demelidir. Oyuncu aklından 16 dan büyük sayıları silmelidir. Çünkü bulmaya çalıştığı sayı kesinlikle 16 dan küçüktür. Oyuncu tekrar sorar “6 mı?” Ebe “6’dan büyük” demelidir. Oyuncu aklından 6 dan küçük sayıları silmelidir. “Demek ki sayı 6 ile 16 arasında.” şeklinde düşünmeli ve buna göre tahmin yapmalıdır. Tahmin yapan oyuncu sayıyı bulursa ebe oyuncu olur, oyuncuda ebe. Ve sayı kovalamaca tekrar başlar.

  

Büyük sayıları hep yukarıda ve boyut olarak büyük, küçük sayıları hep aşağıda ve boyut olarak küçük düşünelim.

Diyapozan ve Uluslararası Nota Sınıflandırma Sistemi

DİYAPOZON

Müzikte diyapozon dediğimiz metal alet belli bir sesin orantısal yüksekliğini verir. Örneğin “La” sesinin saniyedeki titreşim sayısının en eski biçimi 1495 yılında 506 Hz olarak belirlenmiş, bu titreşim sayıları birçok kez kere 377, 423, 422, 428, 457, 435 olarak belirlenmiş, en son 1953 yılında düzenlenen konferansta 440 Hz olarak uluslar arası standartlara kavuşmuştur.

7 oktavlık piyanoyu incelediğimiz zaman bu seslerin aşağı registr, orta registr, yukarı registr olarak belirlendiğini görürüz. Müzikte kullanılan sesler ortalama 20 ile 4000 frekanslı sesler olduğuna göre örneğin 440 Hz frekanslı “La” sesinin hangi oktavda olduğunu belirlemenin yolu anahtar dediğimiz işaretleri kullanmakla mümkün olur. Bu durumda “La” orta registr 1. oktavındadır.

  

ULUSLARARASI NOTA SINIFLANDIRMA SİSTEMİ

Nota sesleri gösteren işaretlerdir. Tarih yazı ile başlar. Yazıyı bulan ilk uygarlık Sümerlerdir. Sümerler yazıyı buldukları gibi müzik yazısını da bulmuşlardır.

İlk nota yazısının Sümerlerce kullanılması M.Ö 2000’lere doğru olmuştur. İnsanlık tarihi 4000 yıldır müzik yazısını kullanmaktadır.

9. yy’da Romalı filozof Botheius’un Latin harflerinden oluşturduğu notaları ifade eden A, B, C, D, E, F, G harflerini kullanarak müzik üretmiştir.

Günümüzde kullanılan nota isimlerini 11. yy’da bir İtalyan rahip (Guido d'Arrezo, 990-1050) bir ilahideki kelimelerin kısaltmalarıyla türetmiştir. Bunlar bugünde kullandığımız Do, Re, Mi, Fa, Sol, La ve Si dir.

Nota Adı (Evrensel)	Nota Sembolleri	Ses Frekansı (Hz)
DO	C	260.77
RE	D	293.34
Mİ	E	329.98
FA	F	371.20
SOL	G	391.14
LA	A	440.00
Sİ	B	494.96